Shkup, 14 prill – Qytetarët e Maqedonisë kanë shpenzuar 284,4 milionë euro në 7,4 milionë transaksione jashtë vendit me kartat e tyre të pagesës për blerje online në vitin 2024, duke blerë produkte dhe shërbime, veçanërisht ato që lidhen me udhëtimet dhe transaksionet për bileta avioni dhe rezervime hotelesh online. Krahasuar me vitin 2023, maqedonasit shpenzuan 45.4% më shumë për blerjen e produkteve dhe shërbimeve me karta pagese nga shitësit elektronikë të huaj në vitin 2024, ndërsa numri i transaksioneve elektronike u rrit me 61.4%, sipas analizës së Asociacionit të Tregtisë Elektronike – ATEMV, të përgatitur bazuar në të dhënat e publikuara nga Banka Popullore.
KU DHE SA BLEJNË ONLINE MBAJTËSIT MAQEDONAS TË KARTAVE TË PAGESAVE NGA TREGTARËT E HUAJ ELEKTRONIKË?
Transaksioni mesatar është 38.6 euro dhe është 10% më i ulët se në vitin 2023. Ndërkohë 74% e vlerës dhe 67% e numrit të transaksioneve të kryera janë në Holandë, Mbretërinë e Bashkuar, Irlandë, Hungari, SHBA, Greqi, Luksemburg, Lituani dhe Gjermani. Në vitin 2024, qytetarët e Maqednisë së Veriut kryen vlerën më të lartë të transaksioneve elektronike prej 41.9 milionë eurosh në Holandë, ndërsa numri më i madh i transaksioneve prej 1.37 milionë u krye në Irlandë.
Rritja më e madhe e numrit të transaksioneve elektronike në vitin 2024 krahasuar me vitin 2023 u regjistrua në Greqi (207.9%), Lituani (162.1%) dhe Irlandë (140.7%), ndërsa rritja më e madhe e vlerës së transaksioneve u regjistrua në Lituani (221.7%), Irlandë (58.7%) dhe Mbretërinë e Bashkuar (58.6%). Një rënie u vu re në numrin e transaksioneve elektronike me 65.6% dhe në vlerë me 3.2% drejt Gjermanisë.
Qytetarët e Maqedonisë së Veriut shpenzuan më shumë para në Holandë në vitin 2024 (41.9 milionë euro), ndërsa numrin më të madh të transaksioneve e kryen në Irlandë (1.37 milionë).
Vlerën mesatare më të lartë të transaksioneve elektronike e kanë kryer në Gjermani, 214.2 euro, ndërsa në Luksemburg kanë kryer transaksionin mesatar më të ulët prej 14.1 eurosh.
“Rritja e arritur në vitin 2024 krahasuar me vitin e kaluar është 45.4%, pothuajse e njëjta rritje si në vitin 2022 (46%) krahasuar me vitin e kaluar. Qytetarët e Maqedonisë së Veriut, si çdo vit, kanë kryer më shumë transaksione me Holandën, me vlerë 41.9 milionë eurosh, Mbretëria e Bashkuar 40.7 dhe Irlandën 33.7 milionë euro. E njëjta gjë pritet duke pasur parasysh se këto vende në këto vende, selitë e tyre i kanë Booking.com, Netflix dhe Uber për Evropën (Holandë), ASOS, Amazon UK (Mbretëria e Bashkuar), ndërsa numri më i lartë i transaksioneve në Irlandë, si dhe një rritje në vlerë prej 58.7% krahasuar me vitin e kaluar, është për shkak të faktit se Meta dhe Google janë të regjistruara atje. Blerjet online në platformat e huaja, qoftë për produkte apo rezervime hotelesh, fluturimesh apo në rrjetet sociale, mund të kenë gjithashtu një ndikim pozitiv tek e-tregtarët vendas, duke pasur parasysh se bëhet fjalë për ndryshimin e zakoneve dhe rritjen e përdorimit të blerjeve online në përgjithësi. Nga ana tjetër, rritja e kërkesës do t’i stimulojë e-shitësit vendas që të rrisin dhe përmirësojnë ofertën e tyre dhe përvojën e përgjithshme online për klientët”, thotë kryetarja e ATEMV-së, Nina Angellovska.
KU DHE SA BLEJNË ONLINE MBAJTËSIT E KARTAVE TË HUAJA TË PAGESAVE NGA E-TREGTARËT NË MAQEDONINË E VERIUT?
Sipas të dhënave të publikuara nga Banka Popullore e Maqedonisë, mbajtësit e kartave të pagesave të huaja shpenzuan 37.2 milionë euro për blerjen e produkteve dhe shërbimeve nga e-tregtarët elektronikë vendas në vitin 2024, që përfaqëson një rritje prej 38.7% krahasuar me vitin e kaluar. Vlera e realizuar që blerësit e huaj online u bënë shitësve me pakicë elektronikë vendas në 1.2 milion transaksione u rrit me 44% krahasuar me vitin 2023. Nga vlera e përgjithshme e transaksioneve të bëra nga të huajt tek e-shitësit vendas në vitin 2024, 52.6% i përkasin mbajtësve të kartave të pagesës nga 9 vende. 6.3 milionë euro ose 17% e vlerës së transaksioneve u kryen nga mbajtësit e kartave të pagesës të lëshuara në SHBA, të ndjekura nga 3.5 milionë euro nga Zvicra dhe 2.4 milionë euro nga Gjermania. Pastaj vjen Irlanda me 1.85 milionë. euro, Turqia 1.75 milionë euro dhe fqinjët Kosova dhe Serbia me 821 dhe 814 mijë euro. Rritja më e madhe si në vlerë ashtu edhe në numër të transaksioneve u arrit nga mbajtësit e kartave të pagesës në Irlandë, në dëm të një rënieje në vlerën dhe numrin e mbajtësve të kartave të pagesës nga Mbretëria e Bashkuar.
NË VITIN 2024, KRAHASUAR ME VITIN 2023, VLERA E TRANSAKSIONEVE ELEKTRONIKE NGA JASHTË VENDIT NË E-TREGTARËT VENDAS ËSHTË RRITUAR ME 39%, NDËRSA NUMRI ËSHTË RRITUAR ME 44%.
“Tregtia elektronike lejon blerjen e produkteve dhe shërbimeve nga kudo në botë. Rritja vjetore prej 39% e vlerës së transaksioneve elektronike të kryera nga të huajt drejt shitësve me pakicë vendas dhe shuma e realizuar prej 37.2 milionë eurosh tregon se e-tregtarët vendas duhet ta shfrytëzojnë edhe më shumë këtë potencial. Analiza tregon se shumica e transaksioneve online të kryera nga mbajtësit e kartave të pagesave të huaja, si në numër ashtu edhe në vlerë, kryhen në vendet ku ka emigrantë nga vendi ynë, gjë që na çon në supozimin që është bazë për hulumtime të mëtejshme se emigrantët tanë po e përdorin gjithnjë e më shumë këtë kanal për të blerë produkte dhe shërbime për të dashurit e tyre nga e-dyqanet vendase. Pritjet janë që rritja e vlerës dhe numrit të transaksioneve online nga jashtë vendit të vazhdojë, gjë që është gjithashtu një kontribut në zhvillimin e tregtisë elektronike maqedonase, thekson kryetarja e Asociacionit të Tregtisë Elektronike të Maqedonisë, Nina Angelovska.