Shkup, 22 tetor – Një blerës ka paguar 3077 euro për metër katror për një banesë prej 91 m² në lagjen Qendër të Shkupit, duke e tejkaluar për herë të parë kufirin prej 3000 eurosh për metër katror në kryeqytet.
Konkretisht, për këtë banesë janë paguar 280 mijë euro, ose 189.231 denarë për metër katror, sipas të dhënave të Agjencisë për Kadastër të Pasurive të Paluajtshme për tremujorin e tretë të vitit 2025.
Sipas Regjistrit të çmimeve dhe qirave, gjatë periudhës korrik–shtator 2025 janë regjistruar 845 shitje të banesave të reja, 169 më shumë se në tremujorin e dytë. Lagjet më të kërkuara mbeten ato të Shkupit: Aerodromi (275 banesa të shitura), Qendra (236), Çairi (133), Gazi Baba (121), Kisela Voda (114) dhe Karposhi (103).
Në Kadastër janë të regjistruara edhe 26.463 leje ndërtimi aktive, që tregon se shumë objekte janë në ndërtim e sipër dhe pritet të dalin në treg së shpejti.
Sipas Bankës Popullore, çmimi i pasurive të paluajtshme në vend është rritur për 25,1% gjatë këtij viti — rritja më e madhe historike. Rritje e ngjashme prej 24% ishte regjistruar vetëm në vitin 2008, para se të ndodhte rënia e tregut.
Pas një pauze prej pesë vitesh, Agjencia e Kadastrës publikoi përsëri çmimet mesatare të banesave në Maqedoninë e Veriut. Banesa më e shtrenjtë e shitur në tremujorin e dytë të vitit 2025 ishte një apartament 96 m² në Qendër, që u shit për 260 mijë euro (rreth 2700 euro për m²).
Edhe Ndërmarrja Shtetërore për Ndërtim dhe Administrim të Pasurive të Paluajtshme (ADISSDP), e cila ndërton në Shkup, Bitolë dhe Ohër, po ndikon në rritjen e çmimeve. Në një ankand publik për tetë banesa në lagjen Prolet, çmimi fillestar prej 1200 eurosh për m² u ngrit deri në 2803 euro për m² për shkak të ofertave konkurruese.
Një ndër arsyet kryesore të rritjes është përdorimi i parave të padeklaruara (të zeza) për blerje pasurish, që shërbejnë si mjet për pastrimin e parave. Sipas Bankës Botërore, në ekonominë joformale të Maqedonisë qarkullojnë 700–800 milionë euro, dhe një pjesë e madhe e tyre investohen në pasuri të paluajtshme për t’u legalizuar.
Po ashtu, pagesat e nënkontraktorëve mbi çmimet reale dhe huatë direkte për projektet e ndërtimit janë mekanizma që ndihmojnë në futjen e parave të dyshimta në sistem.
Sipas “Bloomberg Adria”, në sektorin e pasurive të paluajtshme në vitin 2024 janë qarkulluar mbi 1 miliard euro, me 22.548 transaksione gjithsej. Pothuajse pjesa më e madhe (490 milionë euro) i përkiste tregut të banesave — 8.018 apartamente të shitura me vlerë totale më të lartë për 60 milionë euro krahasuar me vitin 2023.
Banka Popullore ka miratuar masa të reja që nga dhjetori 2025, sipas të cilave qytetarët që blejnë banesën e tyre të parë do të kenë kushte më të lehtësuara kreditimi, me vetëm 10% pjesëmarrje, ndërsa ata që blejnë banesë të dytë do të kenë kushte më të rrepta, me 25% pjesëmarrje minimale.
Guvernatori Trajko Slaveski tha se këto masa synojnë të ndihmojnë të rinjtë dhe çiftet e reja, megjithëse ekziston rreziku që të keqpërdoren, pasi disa mund të transferojnë pasurinë ekzistuese tek të afërmit për të përfituar statusin e “blerësit të parë”.
Kjo pritet të rrisë kërkesën për kredi dhe për banesa — gjë që, sipas logjikës ekonomike, mund të çojë në rritje të mëtejshme të çmimeve të tregut të banesave.